Blog 2: De autovrije stad
20 januari 2025
De auto – ooit bedoeld als een praktische oplossing – is nu een last die we moeilijk kunnen loslaten, omdat hij voor velen een onmisbaar onderdeel van het dagelijks leven is geworden. Hoewel de auto intern zo efficiënt en functioneel mogelijk wordt ontworpen, blijft het op stedelijke schaal een lastpak die niet past in de toekomstige stad.
In steden, waar de ruimte al schaars is, neemt de auto een disproportioneel grote plek in. Parkeerplaatsen, brede wegen en parkeerterreinen domineren het stadsbeeld, vaak ten koste van groenvoorzieningen, voetgangers en fietsers. Terwijl steden steeds drukker worden, staan auto's vaak stil: in files, voor verkeerslichten, of simpelweg geparkeerd. Dit levert niet alleen frustratie op, maar belemmert ook de doorstroming van een stad die juist flexibel en toegankelijk zou moeten zijn.
De autostad is een onveilige stad, waar elke deelnemer constant op zijn hoede moet zijn voor gehaaste auto’s. Daarnaast zorgt het voor overlast op een manier die we vaak als vanzelfsprekend zijn gaan beschouwen. Het constante geraas van motoren en toeterende claxons maakt de stad luidruchtig en onrustig. Het felle licht van koplampen, gecombineerd met reflecties die vanuit alle kanten lijken te komen, verstoren de avondrust en creëren een onnatuurlijke, prikkelende omgeving.
Steden die ontworpen zijn voor auto's, en niet voor mensen, voelen kil en onaantrekkelijk aan. Het dwingt voetgangers en fietsers in de marge, terwijl ze zelf het grootste deel van de ruimte opeisen. En dan is er nog de impact op het klimaat. Zelfs met de komst van elektrische auto’s blijft het verkeer bijdragen aan CO₂-uitstoot, luchtvervuiling en de opwarming van de aarde.
Voorbeelden zoals Venetië, en de nieuwe ontwikkelingen in bijvoorbeeld Barcelona en Oslo, tonen aan dat een autovrije stad een bruisende plek is waar veiligheid en menselijkheid centraal staan. Een stad met levendige plinten en groene straten die worden benut door mensen.
En ja, de auto kan alleen worden vervangen als er een beter alternatief wordt geboden, en dat blijkt lastig in een tijd waarin het openbaar vervoer steeds duurder wordt, terwijl de accijns op benzine wordt verlaagd. Maar als we willen bouwen aan een stad van de toekomst – een stad die leefbaar, veilig en duurzaam is – moeten we de dominantie van de auto in de stad ter discussie stellen. Het is tijd om na te denken over hoe we de stedelijke ruimte opnieuw kunnen inrichten.
